وقتی صحبت از رشته روانشناسی می‌شود، همه فکر می‌کنند روانشناس کسی است که مردم را تجزیه‌وتحلیل میکند. تفاوت قائل‌نشدن میان روانشناسی و روان‌پزشکی از سوی عوام، نکته‌ی دیگری است که در اثر معرفی‌نشدن رشته روانشناسی به‌وجود آمده است. پس اجازه بدهید در همین ابتدای بحث، کار را یک‌سره کنیم: روانشناسی به‌معنای مطالعه‌ی افراد، رفتارهایشان، اعمال، افکار، تعاملات و واکنش‌های آنهاست. از سوی دیگر روان‌پزشکی به‌معنای مطالعه، تشخیص، مدیریت و پیشگیری از اختلالات روانی است. روانپزشکان در حقیقت پزشکان متخصص هستنداز جمله مواردی که دانشجویان رشته روانشناسی برای موفقیت باید داشته باشند، داشتن توانایی و مهارت کافی برای تصمیم گیری و حل مسائل مختلف است و همچنین شناخت علاقه و تمایلات انسان ها و روحیه کمک به مردم و حل مشکلات آنها را داشته باشند. رشته روانشناسی در مقطع کارشناسی ارشد سه گرایش دارد که می‌توان گرایش روانشناسی بالینی روانشناسی عمومی و روان سنجی اشاره کرد.
گرایش های رشته روانشناسی
روانشناسی یک رشته تقریباً جدید است که هنوز به تکامل کافی نرسیده است انجمن روانشناسی آمریکا تا به حال ۵۳ زمینه مختلف روانشناسی را معرفی کرده است اما به علت تفاوت رفتار های انسان و تنوع زمینه هایی که در حال به وجود آمدن است ممکن است این تعداد بیشتر نیز شود. به علت ارتباط روانشناسی با موضوعاتی مثل زیست شناسی، فلسفه، انسان شناسی و جامعه شناسی، رشته های جدید کاربردی این علم در حال شکل گیری است. رشته هایی که تکامل بیشتری پیدا کرده اند در خیلی از مراکز آموزشی تدریس می شوند.
روانشناسی کودکان استثنایی
یکی از شاخه هایی که علم روانشناسی در آن فعالیت میکند روانشناسی کودکان استثنایی است که به تعریف مسائل مربوط به کودکان استثنایی که می توانند کودکان عقب مانده ذهنی، کودکان بسیار تیزهوش و یا حتی کودکان کم بینا و نابینا و کسانی که دارای ناتوانی های جسمی و حرکتی و ذهنی هستند می پردازد.
روانشناسی بالینی
روانشناسی بالینی نیز یکی از شاخه‌های رشته روانشناسی است که به درک پیش بینی و درمان ناهنجاری ها ناتوانی ها و آشفتگی های هیجانی زیست شناختی و روان شناختی اجتماعی و فردی افراد کمک می کند و در مقیاس وسیع تر جمعیت های مورد مطالعه را بررسی می کند. روانشناسی بالینی نقش های شش گانه ای دارد که برای مثال می‌توان به مداخله و درمان، مشاوره، پژوهش، مدیریت و غیره در راستای درمان و تشخیص بیماریها و پژوهش در مورد آنها اشاره کرد.
زیست روانشناسی
زیست روانشناسی یکی دیگر از شاخه های علم روانشناسی است که به تحلیل و تفسیر نحوه تاثیر مغز و انتقال دهنده های عصبی به رفتارهای انسان افکار و عواطف او می‌پردازد. در واقع این علم یک علم ترکیبی از روانشناسی و علم اعصاب است.این رشته می‌توانند با نام های دیگری مانند روانشناسی زیست شناختی یا روانشناسی فیزیولوژیک و علم اعصاب شناخته شود. در این علم چگونگی فرایند های زیست شناختی و نحوه رفتار در تضاد با هیجانات و سایر فرآیندهای ذهنی در مورد مطالعه قرار می‌گیرد. این رشته با رشته مانند روان شناسی تطبیقی و روانشناسی تکاملی ارتباط تنگاتنگی دارد.
روانشناسی رشد
روانشناسی رشد یکی دیگر از شاخه های علم روانشناسی است که به توصیف و تفسیر تغییرات در طول زندگی افراد می‌پردازد و از رشته های مختلف زیست شناسی، جامعه شناسی تعلیم و تربیت و ادب پزشکی می تواند کمک بگیرد. روانشناسی رشد به همه مراحل زندگی یک فرد یعنی از تولد تا مرگ می‌پردازد ولی تاثیر تاثیر و تأکید بیشترین ان در دوره کودکی و نوجوانی است.
روانشناسی قانونی
روانشناسی پزشکی قانونی بعد از تکمیل شدن این علوم با همدیگر ارتباط تنگاتنگی پیدا کرده‌اند. علت این ارتباط و نزدیک شدن این است که هر دو رشته با انحرافات اجتماعی سر و کار دارند و می خواهند امنیت را در جامعه برقرار کند، بررسی کند و مورد مطالعه قرار دهد.
روانشناسی مدرسه
افرادی که بعنوان روانشناسان مدرسه در سیستم آموزشی مشغول به کار هستند وظیفه دارند دانش آموزان را در زمینه های مختلفی مانند زمین های تحصیلی اجتماعی و هیجانی راهنمایی کنند. هدف روانشناسان مدرسه کمک به دانش آموزان و همکاری با اولیا و مربیان برای ایجاد محیط آموزشی سالم و کارآمد می باشد. در واقع علم روانشناسی مدرسه یک حرفه ای جدید به حساب می‌آید. این رشته در سال ۱۹۶۸ در آمریکا در انجمن ملی روانشناسی مدرسه تاسیس شد و روان تخصص شناخته شد چند سال بعد یعنی در سال ۲۰۰۲ روانشناسی مدرسه جزو پرطرفدارترین رشته ها در آمریکا بود و همچنان رو به افزایش است.
روانشناسی صنعتی-سازمانی
از شاخه های جدیدی که در علم روانشناسی رایج شده است و روانشناسی صنعتی سازمانی است که به بررسی مسائل مربوط به نیروی انسانی و جنبه‌های کار می‌پردازد. این شاخه به بررسی رابطه بین انسان در دنیای کار می پردازد. در واقع روانشناسی صنعتی و سازمانی به مسائلی که انسان در تجارت و صنایع با آنها مواجه می‌شود رسیدگی میکند. این شاخه یک شخص فعال در روانشناسی است و به علت توسعه اقتصادی صنعتی کشور نیاز به این رشته بیش از پیش احساس می شود. روانشناسی صنعتی و سازمانی می‌تواند با حل مشکلات کارکنان در قسمت های مختلف مثل تخصص انرژی مشکلات آنها را حل کند و نتایج چشمگیری را به دنبال داشته باشد.
روانشناسی اجتماعی
وظیفه روانشناسی اجتماعی مطالعه کردن موضوعات مختلف و مشکلات و مسائل مربوط به روانشناسی و جامعه است. روانشناسی اجتماعی بررسی و مطالعه اثر حضور دیگران بر نوع رفتار یک فرد تحت تاثیر گروه‌های مختلف می‌پردازد. بسیار مشخص است که تاثیر دیگران بر زندگی فرد لازمه ارتباط متقابل آن دو است. روانشناسی اجتماعی علمی است که به مطالعه رفتار متقابل بین انسان ها می پردازد در واقع این علم تعامل بین انسان ها رامطالعه میکند.
روانشناسی در ایران
روانشناسی به عنوان یکی از شاخه‌های اصلی فلسفه سالهاست که در مراکز علمی ایران تاسیس شده و تدریس می‌شود. از دانشمندانی که در این زمینه درخشان بودن می توان به رازی، ابن سینا، ناصرخسرو و ملاصدرا اشاره کرد. در اوایل سال ۱۳۴۰ روانشناسی به فعالیت رشد چندانی نداشت و به صورت بخشی از دوره های تربیت معلم در دانشگاه تدریس می شد اما بعد از سال ۱۳۴۰ به این رشته به رشد و شکوفایی رسید و در دانشگاه تهران و دانشگاه های دیگر ایران تاسیس و تدریس شد بعد از آن در دانشگاه تهران دوره کارشناسی ارشد روانشناسی و وجود آمد و موسسه روانشناسی تاسیس و دایر شد.
دروس مقطع کارشناسی رشته روانشناسی عمومی
بازار کار و فرصت های شغلی رشته روانشناسی
افرادی که در رشته روانشناسی فارغ التحصیل می‌شوند این توانایی را دارند که در مراکز دولتی مثل بهزیستی، نیروی انتظامی، شهرداری، سازمان زندان ها و کانون اصلاح و تربیت همچنین مراکز مشاوره، مهدکودک، بیمارستان ها و آموزش و پرورش به کار مشغول شوند. همینطور این افراد می توانند با گرفتن مجوز از سازمان بهزیستی مهد کودک یا خانه سالمندان تاسیس کنند. بازار کار و موقعیت شغلی که افراد فارغ التحصیل رشته روانشناسی در مقطع کارشناسی ارشد دارند می‌توان به شاغل شدن در گرایشهای روانشناسی عمومی روانشناسی بالینی روانشناسی بالینی کودک و نوجوان و غیره اشاره کرد که فارغ التحصیلان می توانند به عنوان کارشناس در نیروی انتظامی شهرداری بیمارستان ها و حتی آموزش و پرورش مدارس مشغول به کار شوند.
دروس عمومی
مبانی نظری اسلام – اخلاق اسلامی – انقلاب اسلامی – تاریخ وتمدن اسلامی – آشنایی با منابع اسلامی – ادبیات فارسی – زبان عمومی – تربیت بدنی ۱ و ۲
دروس پایه و اصلی
روان شناسی عمومی ۱ و ۲ – آمار استنباطی – روان شناسی رشد ۱ و ۲ – آمار توصیفی – مبانی جامعه شناسی – روش تحقیق در روان شناسی – روان شناسی یادگیری – روان شناسی تربیتی – روان شناسی اجتماعی – شخصیت – بهداشت روانی – تاریخچه و مکاتب روان شناسی – فیزیولوژی عمومی – روان شناسی احساس و ادراک – روان شناسی فیزیولوژیک – علم النفس از دیدگاه دانشمندان اسلامی – کلیات فلسفه – متون روان شناسی به زبان های خارجی ۱ – روان شناسی تجربی – انگیزش و هیجان – روان سنجی – آسیب شناسی روانی ۱ – روان شناسی مرضی کودک
دروس اختصاصی
آسیب شناسی روانی ۲ – طرح های پژوهشی آزمایشگاهی – مقدمات نوروپسیکولوژی – تفکر و زبان – متون روان شناسی عمومی ۲- سمینار در مسائل روان شناسی عمومی – روان شناسی جنایی – پژوهش های علمی ( انفرادی ) در روان شناسی عمومی – روان شناسی مشاوره و راهنمایی – ارزشیابی شخصیت – روان شناسی هوش و سنجش آن – روان شناسی پویایی گروه – روان شناسی کودکان استثنایی – اختلالات یادگیری
دروس انتخابی
کاربرد کامپیوتر در تجزیه و تحلیل آماری – روان شناسی اجتماعی ،کاربردی -فلسفه اسلامی -بازپروری معلولین – روان شناسی مدیریت – انسان شناسی در اسلام – مدد کاری اجتماعی – روان شناسی تفاوت های فردی – روان شناسی اجتماعی ، تجربی – روان شناسی و آموزش کودکان معلول – مقدمات ریاضی – روان شناسی صنعتی و سازمانی – اعتیاد (سبب شناسی و درمان آن ) – نگرش ها و تغییر آن – سیب شناسی اجتماعی – روان شناسی کودکان تیزهوش و آموزش های آن (فقط برای شاخه عمومی و گرایش بالینی
بازار کار و فرصت های شغلی رشته روانشناسی چگونه است؟
فارغ التحصیلان مقطع کارشناسی در رشته روانشناسی می توانند در مراکز دولتی از جمله بهزیستی، شهرداری، نیروی انتظامی، سازمان زندان ها، کانون اصلاح و تربیت،بیمارستان ها، مراکز مشاوره ،در مهد کودک به عنوان مربی مهد و در آموزش و پرورش به عنوان معلم و یا مشاور مدرسه مشغول به کار شوند.ضمن اینکه با دریافت مجوز از بهزیستی می توانند برای تاسیس مهد کودک و خانه سالمندان اقدام نمایند. در رابطه با بازار کار و موقعیت های شغلی رشته روانشناسی در مقطع کارشناسی ارشد نیز لازم است بدانید که بازار کار در این مقطع در گرایش های روانشناسی عمومی، روانشناسی بالینی، روانشناسی بالینی کودک و نوجوان و روانشناسی شخصیت، یکسان است و فارغ التحصیلان می توانند به عنوان کارشناس در مراکز دولتی مثل بهزیستی، شهرداری، نیروی انتظامی، سازمان زندان ها، کانون اصلاح و تربیت،به عنوان معلم یا مشاور مدرسه در آموزش و پرورش، در کلینیک های درمان اعتیاد – کلینیک های درمانی و مشاوره ای و همکاری با روانپزشکان در زمینه های تشخیصی و درمانی فعالیت کنند و یا با دریافت مجوز از سازمان نظام روانشناسی برای تاسیس کلینیک مشاوره اقدام نمایند.
اولین نفری باشید که درباره این دوره نظر میدهید!